اهمیت درمان اخلاقی
برخورد اخلاقی با بیماران و تداوی بیماران به صورت درست و اساسی از جمله معیارهای بهداشت در سطح جهان است و بیماران حق دارند از تداوی مناسب مستفید شوند. معیارهای اخلاقی بهداشت برای تمام کارکنان صحی و کورسهای آموزش نرسها از اهمیت ویژهای برخوردار است. درک و درمان بیماری روانی در سطح جهان یک امر پیچیده بوده است. افغانستان نیز از این امر مستثنی نیست و بیماری روانی اغلبا اشتباه تشخیص میشود، اشتباه درک میشود و با آن به صورت مناسب تداوی نمیشود.
مرکز آموزشی صحت روانی هرات کارکنان مسلکی صحت مانند داکتران، نرسها، قابلهها و دیگر کارمندان صحی را آموزش میدهد تا بیماران روانی را به صورت درست و مناسب درک و تداوی کنند.
در زیر داستانی از زبان یکی از اشتراک کنندگان در این آموزشها را نقل میکنیم. وی درباره اهمیت این آموزشها چنین میگوید:
منحیث یک شاگرد بخش نرسنگ، من در چندین کلینیک آموزش دیدهام. یک روز یک زن در یکی از این کلینیکها آمد. او از حملاتی مانند تشنجهای صرحی رنج میبرد. وی مجبور شده بود که با مردی ازدواج کند که دوست نداشت و زندگی روزمرهاش پر از جنجال و دعوا بود. در کلینیک قرار شد که از شیوه دارو نما «پلاسیبو» استفاده شود. در این کلینیک اکثرأ داکتران و نرسها از همین نوع تداوی برای این گونه مریضها استفاده میکند. قرار شد به وی آب استریل تزریق شود و برایش گفته شود که یک دوای بسیار قوی تزریق شده است. آن وقت وی خواهد فکر کرد که این یگانه گزینه تداوی برای وی است. و برایش گفته شود که این تداوی باعث یک سلسله عوارض جانبی خطرناک میگردد.
به وی گفته شد: «اگر ما تمام این دوا را تزریق کنیم، نه تنها شما موی تان میریزد، بلکه شما نابارور «عقیم» خواهید شد، مگر اینکه دوش کنید. اگر شما با سرعت بدوید، آن وقت تمام عوارض جانبی این دارو از بین خواهد رفت.»
روزی که ما این دارو را تزریق کردیم، وی هیچ عکس العمل نشان نداد. وی هیچ کاری نکرد. ولی در تداویهای قبلی، شمار زیادی از زنان وقتی گفتههای ما را میشنیدند، تمرین دوش را انجام میدادند. بنابراین، ما آنان را به این شیوه تداوی میکردیم.
خانواده وی به ما گفت که ما وی را به چندین داکتر بردیم. هر داکتر از روش دارو نما استفاده کرد، ولی وضعیت وی تغییر نکرد.
زمانیکه من در مرکز آموزشی صحت روانی هرات آموزش میدیدم، من یاد گرفتم که چهگونه بیمارهای را که دچار تشنج روانی استند تداوی کنم. من اول باید با آنان صحبت کنم، مشکلات و نگرانیها و احساس شان را درک کنم. سپس باید به خانواده شان بگویم که مشکل مریض به خاطر داشتن یک محیط پر از استرس است و گونه درست برخورد با وی را به آنان گوشزد کنم. این بیماران خود شان را به بیماری نزده اند، بلکه واقعا به کمک نیاز دارند.
مرکز آموزشی صحت روانی هرات در مدت سالها فعالیت در مناطق غرب افغانستان، آموزشهای لازم را برای بیش از ۲۲ تن از داکتران مراقبتهای بهداشتی اولیه، ۳۰ تن نرس و قابله و ۱۲ تن از ناظران صحی در جامعه ارائه کرده است. اضافه بر این، به تعداد ۸۴ تن از شاگردان طب، ۳۸ تن از دستیاران داکتران، ۲۷ تن از شاگردان قابلهگی و ۲۶ تن از شاگردان نرسنگ دوره عملی شان را در این مرکز گذرانیدند.
در باره پروگرام صحت روانی موسسه هیئت معاونت بین المللی بیشتر بخوانید.